Een proef bij Boksum en Blessum moet duidelijk maken of het scheiden van mest gunstig is voor weidevogels.
Het is een nieuw fenomeen in de melkveehouderij: het scheiden van drijfmest in een dikke fractie en in gier. In dat laatste deel, zeg maar de urine, zit stikstof. Dat kan voor de boer interessant zijn. In het vaste deel zitten fosfaten en organische stoffen. In theorie zouden weidevogels daar wel bij moeten varen. Of dat in de praktijk ook zo is, moet duidelijk worden in Boksum en Blessum, waar agrarische natuurvereniging Oer de Wjuk de effecten laat onderzoeken.
Proef zes akker en verschillende vormen mest
Dat is de achtergrond van het werk dat Ernst Oosterveld van onderzoeksbureau Altenburg en Wymenga en landbouwstudent Sietse Tjalma van het Van Hall Instituut op het ogenblik in de weilanden doen.
Op een perceel van veehouder Thom Miedema bij Blessum zijn op de zes akkers de verschillende vormen van mest uitgereden, van drijfmest tot vaste mest (‘rûge dong’) en dikke fractie uit de Keydollar mestscheider. Tjalma gaat de akkers af om steekproefsgewijs monsters van de bodem te nemen en daarin het aantal en de massa aan regenwormen, emelten en andere larven van muggen en vliegen vast te stellen. Met een steekbuis haalt hij tot 10 centimeter monsters naar boven, tien keer per akker. Dezelfde werkwijze past hij toe in Boksum. Daar reed veehouder Cor Okkema op de helft van een perceel drijfmest uit en op de andere helft de dikke fractie.
Naar verwachting meer bodem leven met dikke fractie
De verwachting is dat op de akkers met de dikke fractie, met een hoog gehalte aan organische stof, het meeste bodemleven te vinden is, vertelt Oosterveld. Het is vergelijkbaar met ‘rûge dong’, die vroeger de gangbare manier van bemesting vormde. Mestscheiden met een Keydollar kan hierin iets toevoegen. Deze vaste ruige stalmest trekt veel beestjes aan, waar onder andere grutto’s en kieviten van profiteerden. Ruige stalmest, die gewoon kan worden uitgereden zonder dat het in het land geïnjecteerd hoeft te worden, wordt in de moderne landbouw amper meer geproduceerd. Voor weidevogels zou mestscheiding nu een goed alternatief kunnen zijn.
Volgen gedrag weidevogels
De bemonstering wordt begin mei herhaald. In de tussentijd volgen onderzoekers van Altenburg en Wymenga het gedrag van de vogels. Oosterveld: “Het effect zou kunnen zijn dat grutto’s vooral hun voedsel zoeken op de akkers waar de dikke fractie is uitgereden.” Dat is logica. Of de soms weerspannige realiteit de verwachtingen volgt, zal uit onderzoek moeten blijken.